Nie od dziś wiadomo że jednym z źródeł historycznych jest mapa. Analizując zbiór map jaki zgromadziłem w wersji papierowej i elektronicznej chciałbym przedstawić dziś pierwszą z 3 części cyklu "Sawin na starej mapie".
W części 1 zaczniemy od czasów najdawniejszych a zakończymy na początku XIX wieku. Pierwsza pisana wzmianka o Sawinie pochodzi z końca XIV wieku, gdy Władysław Jagiełło nadał królewską wieś Sawin, jako uposażenie dla kościoła parafialnego w Chełmie. W 1493 roku Sawin otrzymał prawa miejskie za panowania króla Jana Olbrachta i potem Sawin jako miasto zaczyna pojawiać się na mapach ale dopiero w XVII w. Od tego okresu więc zaczniemy.
W części 1 zaczniemy od czasów najdawniejszych a zakończymy na początku XIX wieku. Pierwsza pisana wzmianka o Sawinie pochodzi z końca XIV wieku, gdy Władysław Jagiełło nadał królewską wieś Sawin, jako uposażenie dla kościoła parafialnego w Chełmie. W 1493 roku Sawin otrzymał prawa miejskie za panowania króla Jana Olbrachta i potem Sawin jako miasto zaczyna pojawiać się na mapach ale dopiero w XVII w. Od tego okresu więc zaczniemy.
Jan Babirecki - Trzy mapy Polski
Polska wieku XV
Polska wieku XV
Oryginalny rozmiar tutaj
Na mapie z XV wieku Sawina jeszcze nie ma.
Jan Babirecki - Trzy mapy Polski
Rzeczpospolita Polska wieku XVII
Rzeczpospolita Polska wieku XVII
Oryginalny rozmiar tutaj
Na mapie z XVII wieku jest już Sawin.
Speed, John (1552?-1629) A. newe. mape of Poland 1662 r
Willem Janszoon Blaeu: Polonia Regnum et Silesia Ducatus 1635 r
Oryginalny rozmiar tutaj
1666 r - Haute, ou Petite Pologne: ou sont les Palatinats de Cracow, Sandomirie, et Lublin. Par le Sr. Sanson d'abbeville, Geogr. Ordre de sa Majesté, A Paris chez Pierre Mariette rüe S. Iacques, a l Esperance, Avec Privilege pour Vingt Ans. 1666.'
Oryginalny rozmiar tutaj
1674 r - La Russie Noire ou Polonaise : qui comprend les provinces de la Russie Noire de Volhynie et de Podolie divisées en leurs palatinats : vulgairement connües sous le nom d'Vkraine ou Pays de Cosaques
Oryginalny rozmiar tutaj
1680 r - TABULA NOVA TOTIUS REGNI POLONIAE / Królestwo Polskie
Nicolaum Visscher
Nicolaum Visscher
Oryginalny rozmiar tutaj
Jean Baptiste Nolin: Le Royaume de Pologne Comprenant les Etats de Pologne et de Lithuanie, Divisez en Provinces; et Subdivisez en Palatinats, Selon les Memoires de Starovolfe, de Hartknoch, et de plusiers Autres . . . 1697
Oryginalny rozmiar tutaj
Tobias Mayer / Homann Heirs: Mappa Geographica Regni Poloniae ex novissimis quotquot sunt mappis specialibus composita et al L.L. Stereographicae projectionis revocata a Tob. Mayero. . . . 1750 r
Oryginalny rozmiar tutaj
1752 r - Mapa Królestwa Polskiego z podziałem na prowincje
Oryginalny rozmiar tutaj
Mapa Polski i krajów ościennych, 1766-1768 r
Oryginalny rozmiar tutaj
Rękopis, 162 x 105 cm, skala ok. 1:1 235 000
Jan Babirecki - Polska w roku 1771
Oryginalny rozmiar tutaj
Rizzi Zannoni, Carte de la Pologne, 1772, ca 1:690 000
Oryginalny rozmiar tutaj
Robert Sayer: The Kingdom of Poland and Great Dutchy of Lithuania With All Their Divisions. . . 1772 r
Oryginalny rozmiar tutaj
1775 Rizzi-Zannoni Map of the German Empire and Poland
Oryginalny rozmiar tutaj
Paolo Santini: Carte De La Pologne Autrichienne Contentenat La Russie Rouge et la partie meridionale du Palatinat De Cracovie etc. . . 1776 r
Oryginalny rozmiar tutaj
Paolo Santini: Le Royaume de Pologne . . . . 1776 r
Oryginalny rozmiar tutaj
1780 r - Mapa Królestwa Polskiego.
Autor mapy Rizzi Zannoni, Giovanni Antonio Bartolomeo
Autor mapy Rizzi Zannoni, Giovanni Antonio Bartolomeo
Oryginalny rozmiar tutaj
Giovanni Antonio Rizzi-Zannoni: Carte Generale De La Pologne avec tous les Etats qui endependent . . . 1783 r
Oryginalny rozmiar tutaj
Mapa województwa lubelskiego, 1786 r
Oryginalny rozmiar tutaj
Miedzioryt, 66,5 x 103 cm (r. 57 x 94 cm), skala ok. 1:222 500
1787 r - Nowa mapa Królestwa Polskiego z rozczłonkowanymi prowincjami.
Kitchin Thomas
Kitchin Thomas
Oryginalny rozmiar tutaj
1789 , Chełm - Der Königlichen Republik Polen Woiwodschaften Chelm_Wolhynien oder Klein Polens mittlerer Theil_44.jpg, oprac. Franz Johann Joseph von Reilly (1766-1820)
Oryginalny rozmiar tutaj
1792 - A map of the Kingdom of Poland and Grand Dutchy of Lithuania with their dismembered provinces and the Kingdom of Prussia
Oryginalny rozmiar tutaj
Karte von Polen und den angranzenden Provinzen in XVI Blattern 1793 r
Oryginalny rozmiar tutaj
Polska w 1794 roku po II rozbiorze
Oryginalny rozmiar tutaj
Franz Johann Joseph von Reilly: Karte von Polen nach Sotzmann . . . 1796 r
Oryginalny rozmiar tutaj
1799 r - Mapa Polski i Wielkiego Księstwa Litewskiego
Oryginalny rozmiar tutaj
1803 r - West Galizien, III-tes Blatt enthaltend den Wiazowner, Siedlcer, Bialer, Chelmer und Lubliner Kreis
1804 r - Mapa Galicji Zachodniej
Antona Mayera von Heldensfelda
skala 1:28 800
Antona Mayera von Heldensfelda
skala 1:28 800
Arkusz 250 Horodyszcze, cała mapa liczy sobie 275 arkuszy
1808 r - Mapa Galicji Zachodniej
Antona Mayera von Heldensfelda
skala 1:172 800
Antona Mayera von Heldensfelda
skala 1:172 800
Oryginalny rozmiar tutaj
Cała mapa liczy sobie 12 arkuszy, została opracowana na podstawie mapy z 1804 roku
1808 r - John Cary: A New Map of Poland, and the Grand Duchy of Lithuania, Shewing their Dismemberments and Divisions Between Austria, Russia and Prussia in 1772, 1793 and 1795…
Oryginalny rozmiar tutaj
Literatura i źródła:
1. http://igrek.amzp.pl/
2. https://www.raremaps.com/
3. http://eloblog.pl/dokladna-stara-mapa-europy-z-1644-roku/
4. http://eloblog.pl/szczegolowa-mapa-polski-z-1771-roku/
5. https://polona.pl/
6. http://fotopolska.eu/
7. http://teca.bncf.firenze.sbn.it/ImageViewer/servlet/ImageViewer?idr=BNCF0003492804
8. http://rcin.org.pl/dlibra/
9. http://wbp.opole.pl/obc/037k-11.html
10. http://fotokresy.pl/
2. https://www.raremaps.com/
3. http://eloblog.pl/dokladna-stara-mapa-europy-z-1644-roku/
4. http://eloblog.pl/szczegolowa-mapa-polski-z-1771-roku/
5. https://polona.pl/
6. http://fotopolska.eu/
7. http://teca.bncf.firenze.sbn.it/ImageViewer/servlet/ImageViewer?idr=BNCF0003492804
8. http://rcin.org.pl/dlibra/
9. http://wbp.opole.pl/obc/037k-11.html
10. http://fotokresy.pl/
Świetny artykuł, czekam na kolejne :)
OdpowiedzUsuń